ماه: اسفند 1401

دستاوردی به رهبری دانشمند ایرانی: ساخت دستگاهی که تشخیص زودهنگام سرطان از روی خون را ممکن می‌کند

محققان زیادی در تلاشند تا روشی برای تشخیص سرطان از طریق آزمایش خون پیدا کنند. حالا گروهی از دانشمندان دانشگاه فناوری سیدنی استرالیا به‌رهبری یک پژوهشگر ایرانی به نام «مجید ابراهیمی ورکیانی» دستگاهی ساخته‌اند که می‌تواند سلول‌های سرطانی موجود در جریان خون را در مراحل اولیه بیماری پیدا کند و بدون نیاز به روش‌های دشوار نمونه‌برداری امکان تشخیص سرطان را فراهم آورد.
محققان دستگاهی به‌نام Static Droplet Microfluidic یا SDM را توسعه داده‌اند که می‌تواند به‌سرعت سلول‌های توموری در گردش (CTC) را که از منبع سرطان جدا شده و به جریان خون آمده‌اند، پیدا کند. درنتیجه، با تشخیص زودهنگام سرطان می‌توان درمان را آغاز و شانس بقای بیماران را افزایش داد.
دستگاه SDM چگونه سرطان را از نمونه خون تشخیص می‌دهد؟ مجید ابراهیمی ورکیانی، استاد ایرانی دانشکده مهندسی زیست‌پزشکی دانشگاه فناوری سیدنی می‌گوید: «یک سلول تومور تنها می‌تواند در تنها یک میلی‌لیتر خون در میان میلیاردها سلول خون وجود داشته باشد، بنابراین پیداکردن آن کار بسیار سختی است. در این فن..

تصویر روز ناسا: سطح عجیب و غیرعادی یاپتوس، قمر زحل

چه چیزی باعث شده است یاپتوس، قمر زحل شبیه به گردو شود؟
در تصویر امروز ناسا چه می‌بینیم؟ برآمدگی عجیبی که در قسمت پایینی تصویر دیده می‌شود، استوای یاپتوس را احاطه کرده و این قمر را شبیه به گردو کرده است. هرچند فرضیه‌هایی در مورد علت این برآمدگی وجود دارد، اما منشأ آن هنوز نامشخص است؛ فرضیه‌هایی همچون جریان یخ که از لایه‌های زیرین به سطح آمده، حلقه‌ای که نابود شده و روی سطح سقوط کرده و ساختاری که شاید ۱۰۰ میلیون سال پیش شکل گرفته است.
نکته عجیب‌تر در مورد یاپتوس این است که نیمی از آن به‌قدری تاریک است که از روی زمین دیده نمی‌شود، اما نیم دیگر آن کاملاً روشن است. رصدها نشان می‌دهند که درجه تاریکی این منطقه به‌طرز عجیبی یکنواخت است؛ گویی سطح پیر و پر از دهانه‌ آن با روکشی تیره پوشانده شده.
چند دهانه‌ بزرگ برخوردی روی یاپتوس دیده می‌شود که یکی از آن‌ها به قطر ۴۰۰ کیلومتر در مرکز تصویر قرار دارد. این دهانه توسط صخره‌های عمیقی که با شیب زیاد تا کف دهانه سقوط کرده‌اند، احاطه شده است. این تصویر را فضاپیمای کاسینی در اواخر سال ۲۰۰..

سازمان بهداشت جهانی پس از مرگ یک دختر 11‌ساله، درباره احتمال شیوع آنفلوانزای پرندگان میان انسان‌ها هشدار داد

کشف دو مورد آنفلوانزای پرندگان در یک خانواده کامبوجی، نگرانی در مورد شیوع احتمالی این ویروس بین انسان‌ها را موردتوجه قرار داده است؛ هرچند کارشناسان درحال‌حاضر تأکید کرده‌اند که همچنان خطر پایینی برای شیوع آن وجود دارد.
مقامات کامبوج اخیراً گزارش کرده‌اند که یک دختر 11‌ساله از استان پری ونگ به‌دلیل ابتلا به سویه H5N1 آنفلوانزای پرندگان جان خود را از دست داده است و آزمایش‌های بعدی نیز نشان داد که پدر او نیز به این ویروس مبتلا بوده است. بااین‌حال هنوز مشخص نیست که این دو مورد، ویروس را از یکدیگر دریافت کرده‌اند یا به‌دلیل تماس با حیوانات آلوده به این ویروس مبتلا شده‌اند.
همین موضوع باعث شد تا سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کند که افزایش گزارش‌های مربوط به آنفلوانزای پرندگان در انسان‌ها «نگران‌کننده» است.
هشدار WHO درباره آنفلوانزای پرندگان براساس گزارش گاردین، «سیلوی برایاند»، مدیر آمادگی و پیشگیری سازمان جهانی بهداشت در برابر بیماری‌های همه‌گیر، گفت که این آژانس با مقامات کامبوج در مورد این پرونده و آزمایش‌های انجام‌شده ا..

پیوند مغز استخوان توانست مرد آلمانی 53 ساله را از سرطان و HIV نجات دهد

به‌تازگی یک مرد آلمانی ۵۳ ساله مبتلا به HIV با دریافت درمان مبتنی بر سلول‌های بنیادی، توانسته است از بیماری خود رهایی پیدا کند. او سومین فردی محسوب می‌شود که به کمک روش درمانی مذکور، می‌تواند این بیماری مهلک را شکست دهد.
آیا HIV کاملاً با درمان سلول‌های بنیادی از بین می‌رود؟ مرد آلمانی مورد بحث که از او با نام بیمار دوسلدورف (به دلیل محل زندگی) یاد می‌شود، در کنار بیمار برلین و لندن، سومین نفر دریافت‌کننده سلول‌های بنیادی یا یک جهش ژنتیکی خاص است که امکان درمان HIV را فراهم می‌سازد. شایان ذکر است که او به نوع ۱ ویروس HIV آلوده بوده است؛ سویه‌ای که بیشتر در جهان شایع است و اغلب موارد ابتلا را به خود اختصاص می‌دهد. البته نوع ۲ این ویروس با عوارض و شدت بیماری‌زایی بیشتری همراه است؛ اما معمولاً ابتلا به آن در نواحی غربی آفریقا گزارش می‌شود.
ویروس HIV حتی پس از دریافت درمان ضدویروس (ART) در بدن باقی می‌ماند و داروهای ضدویروس معمولاً نقش کنترل‌کننده را برای این بیمار دارند. پیوند سلول‌های خون‌ساز آلوژنیک (HSCT) یا همان پیوند مغ..

دستاورد عجیب جیمز وب: ثبت تصاویر از کهکشان‌های باستانی که از نظر تئوری نباید وجود داشته باشند!

تلسکوپ جیمز وب از زمانی که در سال گذشته وارد فاز عملیاتی خود شد، تصاویر و نما واضح‌تری از اجرام آسمانی ارائه کرده است که ویژگی‌های پنهان آن را شکار می‌کند. اکنون، طبق مطالعه‌ای که توسط یک تیم بین‌المللی از اخترفیزیکدانان روی تصاویر این تلسکوپ انجام شده، جیمز وب کهکشان‌هایی را به تصویر کشیده که عملاً نباید وجود داشته باشند.
دانشمندان با بررسی تصاویر گرفته شده توسط جیمز وب در نزدیکی دب اکبر، شش کهکشان بالقوه را پیدا کردند که 500 تا 700 میلیون سال پس از انفجار بزرگ (Big Bang) تشکیل شده‌اند. این موضوع که آن‌ها تقریباً 13 میلیارد سال سن دارند برای دانشمندان عجیب و غریب نبوده، بلکه نکته عجیب این است که طبق محاسبات دانشمندان، می‌توانند به اندازه کهکشان راه شیری ستاره داشته باشند.
تصویر مرموز جیمز وب با حضور کهکشان‌های باستانی دانشمندان توضیح می‌دهند که این کهکشان‌ها تحت تئوری کیهان‌شناسی فعلی نباید وجود داشته باشند، زیرا در آن زمان ماده کافی برای تشکیل کهکشان‌ها وجود نداشته است. چیزی که در این تصاویر دیده می‌شود، چند نقطه نوری مبهم اما بسیار درخشان است که به رنگ قرمز دیده می‌شوند، به این م..

دانشمندان چینی مدعی ساخت فناوری هایپرسونیک جدیدی با دو برابر قدرت بیشتر شدند

محققان ارتش چین ظاهراً پیشرفت قابل توجهی در بهبود کارایی موتورهای تنفس هوا داشته‌اند که در پروازهای هایپرسونیک استفاده می‌شوند و از سوخت حالت جامد استفاده می‌کنند. این دستاورد می‌تواند دامنه عملیاتی موشک‌های هایپرسونیک این کشور آسیایی را افزایش دهد و بر قدرت نظامی آن‌ها بیفزاید.
به‌گزارش خبرگزاری SCMP، محققان می‌گویند این بهینه‌سازی به موتور هایپرسونیک جدید چین کمک می‌کند تا توانی تقریباً به‌اندازه دو برابر موتورهای اسکرم‌جت معمولی داشته باشد. این فناوری سرعت ورود هوای تازه به محفظه احتراق را به حدی کمتر از سرعت حرکت صوت کاهش می‌دهد تا هوا بهتر بسوزد.
نمونه اولیه این موتور در یک شبیه‌سازی پروازی در ارتفاع 25 کیلومتری با سرعت 6 ماخ (یعنی 6 برابر سرعت صوت) آزمایش شد و کارایی سوخت آن 79 درصد بود. این کارایی تقریباً دو برابر عملکرد موتورهای اسکرم‌جت در شرایط معمولی است. جزء اصلی سوخت در این موتور جدید پودر بور است که می‌تواند در مواجهه با اکسیژن احتراق شدیدی داشته باشد.
موتور هایپرسونیک جدید چینی‌ها چطور کار می‌کند؟ محققان د..

محققان علائم بیماری اوتیسم را با یک داروی 3 دلاری ضدصرع از بین بردند

دانشمندان می‌گویند داروی 3 دلاری «لاموتریژین» (Lamotrigine) که پیش‌تر برای بیماری صرع استفاده می‌شد، توانسته است علائم بیماری اوتیسم را در موش‌ها از بین ببرد. آن‌ها حالا قصد دارند این دارو را روی نمونه‌های انسانی آزمایش کنند.
گروهی از پژوهشگران مؤسسه هکتور آلمان دریافته‌اند که داروی ضدصرع لاموتریژین می‌تواند مشکلات رفتاری و اجتماعی مرتبط با بیماری اوتیسم را کاهش دهد. «موریتز مال»، بیولوژیست سلولی و محقق ارشد این پژوهش می‌گوید: «ظاهراً درمان دارویی در بزرگسالی می‌تواند اختلالات سلول‌های مغزی را برطرف کند و جلوی ناهنجاری‌های رفتاری در بیماران اوتیسم را بگیرد.»
لاموتریژین که با نام لامیکتال هم فروخته می‌شود، دارویی ارزان‌قیمت است که تغییر سلول‌های مغزی بر اثر جهش ژنتیکی را معکوس می‌کند. این دارو معمولاً برای بیماران مبتلا به صرع و اختلال دوقطبی استفاده می‌شود. اما حالا دانشمندان دریافته‌اند که لاموتریژین می‌تواند به درمان اوتیسم هم کمک کند.
پروتئین MYT1L در عملکرد داروی اوتیسم نقشی کلیدی دارد دانشمندان پیش‌تر کشف کرده بودن..

مطالعه جدید: قند آزاد می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد

نتایج یک مطالعه جدید انجام شده روی داده‌های بیوبانک بریتانیا نشان می‌دهد با افزایش مصرف قند‌های آزاد که به صورت طبیعی در عسل و آب‌میوه وجود دارد، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.
اصطلاح «قندهای آزاد» به نوع گلوکز، فروکتوز و ساکاروز اضافه شده به برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها گفته می‌شود که به صورت طبیعی درعسل و آب میوه آزاد می‌شوند. هنگامی که از میوه‌ها، آب میوه تهیه می‌کنیم. قند از سلول‌های آنها آزاد می‌شود که به آن قندهای آزاد می‌گویند. اکنون محققان می‌گویند این قندهای آزاد می‌‌توانند احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش بدهند.
در نظر داشته باشید قند آزاد با قند طبیعی موجود در میوه‌های تازه، سبزیجات و عسل ارتباطی ندارد و هنوز هیچ مستند علمی مبنی بر ارتباط این نوع قندها با افزایش ابتلا به بیماری‌‌ها وجود ندارد.
قند آزاد و رابطه آن با افزایش ابتلا به بیماری‌های قلبی محققان دانشگاه آکسفورد با هدف ارزیابی و بررسی ارتباط بین مربوهیدارت‌های غذایی و بروز بیماری‌های قلبی، داده‌های بیش از ۱۱۰ هزار نفر را از ب..

یک ابزار جاسوسی متفاوت: ساخت پهپاد با استفاده از بدن پرندگان مرده [تماشا کنند]

دانشمندان مؤسسه معدن و فناوری نیومکزیکو با استفاده از پرنده مرده و تاکسیدرمی شده، پهپادی طراحی کرده‌اند که مانند یک ربات پرنده واقعی می‌تواند پرواز کند. از این دستگاه می‌توان برای نظارت حیات وحش با کمترین اختلال یا به عنوان یک ابزار جاسوسی استفاده کرد.
«مصطفی حسنعلیان»، استاد مؤسسه New Mexico Tech توضیح می‌دهد:
«به جای استفاده از مواد مصنوعی برای ساخت پهپادها، می‌توانیم از پرندگان مرده استفاده کرده و آن‌ها را [به عنوان یک پهپاد] مهندسی کنیم.»
آزمایش پهپاد پرنده هرچند استفاده از پرنده مرده برای ساخت پهپاد چالش‌های خود را به همراه دارد، اما از این مزیت نمی‌توان غافل شد که با وجود این طراحی، دیگر نیازی به ساخت بال پرنده که بسیار دشوار است، وجود ندارد. «رافائل زوفری»، کارشناس رباتیک هوایی مؤسسه فناوری فدرال سوئیس که در این تحقیق شرکت نداشت، در این رابطه توضیح می‌دهد:
«این ساختار نیاز به طراحی و ساخت بال را از بین می‌برد که کار بسیار دشواری است، زیرا مدل‌سازی و تعیین دقیق اندازه بال‌ها سخت است.»
با این حال، همانطور ..

از دلفین صورتی زیبا تا نهنگ در حال مرگ؛برندگان مسابقه عکاسی زیر آب 2023 مشخص شدند

نتایج و برندگان مسابقه عکاسی زیر آب سال 2023 اعلام شدند و «کت ژو»، عکاس آمریکایی، به‌خاطر عکس فوق‌العاده‌ای که از یک دلفین رودخانه آمازون گرفته، موفق شد تا عنوان «عکاس سال» آن را کسب کند.
برندگان مسابقه عکاسی زیرآب سال 2023 دلفین رودخانه‌ای آمازون که با رنگ صورتی نمادینش شناخته می‌شود، بزرگ‌ترین گونه از دلفین‌های رودخانه‌ای شناخته شده محسوب می‌شود که وزن نرهای بالغ آن تا 185 کیلوگرم و طول آن به بیش از 2.5 متر می‌رسد. ژو در عکس خود با عنوان Boto Encantado، این دلفین زیبا را در بالا و زیر سطح آب در منظره‌ای از غروب آفتاب نشان می‌دهد.
متأسفانه، با ظهور سکونتگاه‌های انسانی در امتداد آمازون، انسان‌ها به جمعیت آسیب‌پذیر دلفین‌های رودخانه آسیب زیادی رسانده‌اند. برخی از آن‌ها به دلیل آلودگی مسموم می‌شوند، برخی دیگر در تورهای ماهیگیری گرفتار می‌شوند و بسیاری از آن‌ها برای استفاده به عنوان طعمه ماهی کشته می‌شوند.
در مسابقه عکاسی زیر آب سال 2023 که در بریتانیا برگزار می‌شود، بیش از 6000 عکس توسط عکاسان 72 کشور جهان ارسال شده است. ه..